BLACK SQR

Co połączyło Sztukę Nową i mocno eksperymentalny teatr fizyczny z suprematyzmem Kazimierza Malewicza i jego „Czarnym kwadratem”? I co z tym wszystkim ma wspólnego Jerzy Grotowski – wizjoner, reżyser i reformator polskiego i światowego teatru XX w., którego obecność wyraźnie zostaje zaznaczona w Black SQR?

Black SQR jest rozmową o rewolucji; nie monologiem, a dialogiem między performerami i widzami, którzy wspólnie pytają i szukają odpowiedzi na temat zasadności rewolucji społecznej w sztukach performatywnych w XXI wieku.

Teatr Grotowskiego jest tu istotnym punktem polemiki – bardzo osobistej polemiki, bazującej na doświadczeniach związanych z rygorystycznymi metodami teatru Grotowskiego i post-Grotowskiego, czyli dążenia do wykreowania aktu całkowitego, wydobycia nieświadomości w postaci ucieleśnionych symboli, zniszczenia „psychicznego ja” oraz założenie, że performer ma ulegać instynktom i musi wypreparować psychikę. Reforma teatralna Grotowskiego była bardzo radykalna, zakłada rezygnację z ornamentu i skoncentrowanie się na performerze i jego ciele.

Podczas spektaklu Black SQR pytania się rodzą, mnożą i osaczają: czy ktokolwiek ma prawo do zabrania psychiki performerowi? Czy ktokolwiek może pozbawiać kogokolwiek człowieczeństwa? Czy metody Grotowskiego były w porządku? Czy można je dziś powielać? Gdzie są granice rewolucji? Czy reżyser ma prawo degradować performera? Czy nie ma innych narzędzi w teatrze? Czy można używać przemocy wobec innej osoby w imię idei i wzniosłych celów? To właśnie w tym miejscu tkwi problem, który wszyscy próbują rozwiązać i Dawid Żakowski też szuka odpowiedzi i przez konfrontację z metodą Grotowskiego mówi: zrezygnuj z agresji, odpocznij, zakochaj się.

W Black SQR Sztuka Nowa kwestionuje autorytet reformatora teatru, sprawdza, jak myśl bezprzedmiotowości broni się teraz, w obecnym otoczeniu. Przedstawia problematykę płynności czy też stałości granic, którą można odnieść do każdej dziedziny życia prywatnego i społecznego. Czarny kwadrat jest ideą uniwersalną, ideą przedmiotu i podmiotu, mężczyzny i kobiety, performera, reżysera i widza.